Alle bedrijven die onder de nieuwe wetgeving vallen moeten aan volgende vereisten voldoen:
uiterlijk op 1 april 2023 in het bezit zijn van een energie-audit (resp. energiebalans)
de rendabele maatregelen (IRR >13%) uitvoeren binnen de 3 jaar (resp. binnen de 4 jaar voor de sectorale no regret maatregelen)
een 4-jaarlijkse actualisatie moeten uitvoeren
Wat ook opvalt is de wijziging van primair energieverbruik naar finaal energieverbruik als maatstaf voor het afbakenen van de doelgroep.
Wat is het verschil tussen primair en finaal energiegebruik?
Primaire energie is de energie die nodig is aan de bron om het uiteindelijke energiegebruik te dekken, rekening houdende met de verliezen die hierbij optreden.
Finaal energiegebruik is het eindverbruik van energiedragers waarbij de energie-inhoud ervan benut wordt in een vestiging van een onderneming.
Grotere doelgroep
De doelgroep van de auditverplichtingen werd hiermee dus licht gewijzigd aangezien in principe minder vestigingen als energie-intensief beschouwd zullen worden. Deze bedrijven zullen onder de gewijzigde wetgeving echter wel nog steeds verplicht zijn om een 4-jaarlijkse audit uit te voeren.
Daarnaast werd de focus uitgebreid van energie(-efficiëntie) naar energie & klimaat.
Met de versterkte wetgeving wordt immers invulling gegeven aan het Regeerakkoord, de beleidsnota Energie en de visienota van de Vlaamse Regering over bijkomende maatregelen klimaat van 5 november 2021.
Vooral in de EBO-teksten van de EBOs 2023 komt dit sterker naar voor en moeten de maatregelen zich toespitsen op zowel energiebesparing als CO2-besparing. Er wordt binnen de EBOs niet langer gesproken over een energie-audit, maar wel over een energie- en klimaataudit, waarbij ook maatregelen rond de integratie van hernieuwbare energie en elektrificatie moeten onderzocht worden.
Wie in detail wil lezen wat de verplichtingen inhouden kan de website van het Vlaamse Energie- en Klimaatagentschap (VEKA) raadplegen.
Hoe groene investeringen ondersteunen?
Het doel van al deze wetgeving is het aansporen van bedrijven om maatregelen te nemen om het energieverbruik terug te dringen en meer gebruik te maken van hernieuwbare energie - zeg maar 'vergroening' van het energiegebruik.
Jammer genoeg zijn groene investeringen nog vaak vrij duur en is het niet zo vanzelfsprekend om de vergroening in de praktijk te brengen. Om die reden zijn er verschillende instrumenten die de ondernemingen een duwtje in de rug kunnen geven. Vooral via het Vlaams Agentschap Innoveren en Ondernemen (VLAIO) zijn tal van subsidiemechanismen. Hieronder een overzicht van de belangrijkste instrumenten.
Ecologiepremie+
De ecologiepremie+ is een financiële tegemoetkoming voor ondernemingen die investeren in een technologie die in de limitatieve lijst (pdf-versie) staat. De technologieën sluiten aan bij de thema’s koeling, transport, verlichting, warmte en water. Met de ecologiepremie wil de Vlaamse overheid ondernemingen stimuleren om hun productieproces milieuvriendelijk en energiezuinig te organiseren. De subsidie vergoed de meerkost van de technologie ten opzichte van de standaard technologie.
GREEN
Heb je plannen om voor de warmtevraag of koeling van je bedrijfsprocessen over te stappen van fossiele brandstoffen (zoals aardgas, diesel, stookolie, …) naar groene energie (zoals biogas, groene of blauwe waterstof)? Of wil je je bedrijfsprocessen elektrificeren om de CO2-uitstoot te reduceren? Dan kan de nieuwe GREEN investeringssteun je hierbij helpen, voor zover de investering niet terug te vinden is op de limitatieve lijst van de ecologiepremie+.
Ook voor investeringen om je totale energieverbruik te verminderen (energie-efficiëntie) is GREEN-steun mogelijk. Denk aan aanpassingen aan je productieproces of recuperatie van restwarmte.
Strategische Ecologiesteun (STRES)
De STRES is bedoeld voor ondernemingen (geen vzw's) die willen investeren in groene "strategische" spitstechnologie. De minimum investering bedraagt € 3 miljoen. Het steunpercentage varieert van 20 tot 40% en is afhankelijk van de performantie van de technologie, de grootte van de onderneming en de aanvaarde meerkost van de essentiële componenten.
Deze steunregeling (STRES) is een aanvulling op de ecologiepremie+ (en GREEN). STRES komt tegemoet aan specifieke en grotere investeringsprojecten.
Hoge investeringsaftrek voor groene investeringen vanaf 2025
Daarnaast zal vanaf 2025 ook een aanpassing gebeuren aan de (verhoogde) investeringsaftrek, waarbij een nieuwe thematische investeringsaftrek voor groene investeringen wordt ingevoerd.
De investeringsaftrek zal 40% bedragen voor eenmanszaken en kmo’s, en 30% voor grote ondernemingen, binnen 4 categorieën:
Efficiënt energieverbruik en hernieuwbare energie (bv. batterijparken);
Emissievrije vervoersmiddelen (bv. elektrische bestel- en vrachtwagens die 100% beroepsmatig worden gebruikt);
Milieuvriendelijke investeringen (bv. zuiniger watersysteem);
Groene digitale investeringen (bv. software voor de monitoring van het energieverbruik).
Wie een volledig(er) beeld wil van de subsidiemogelijkheden voor duurzame investeringen kan onder andere volgende kanalen raadplegen:
