Q&A: Hoe AquaForest een nieuwe standaard zet voor mangroveprojecten

02 December 2024 Blauwe economie Ecosysteemdiensten CO2

Wist je dat mangrovebossen tot vier keer meer CO2 vasthouden per hectare dan tropische regenwouden? En dat ze ook bescherming bieden tegen kusterosie en overstromingen? Met AquaForest lanceerde Jan De Nul daarom een ambitieus mangroveproject in Ecuador, dat vernieuwende technieken combineert met natuurgebaseerde oplossingen. Het doel: de kustlijn beschermen, biodiversiteit bevorderen en lokale gemeenschappen versterken. 

Mantis Consulting speelt daarin een essentiële rol, van conceptontwikkeling tot langetermijnbeheer. Collega Mathieu Wille, nauw betrokken bij AquaForest, geeft meer inzicht in de unieke aanpak en impact van dit project én de rol van Mantis Consulting.

Wat maakt AquaForest uniek vergeleken met andere mangroveprojecten?

“Het project combineert traditionele ingenieurstechnieken met natuurgebaseerde oplossingen of ‘nature-based solutions’, wat het een hybride karakter geeft. Het hergebruik van baggerspecie is daarbij een opvallend vernieuwend element dat de circulariteit van het project benadrukt.”

Welke concrete rol speelt Mantis Consulting specifiek in het AquaForest-project?

“We waren vanaf het prille begin betrokken, vanaf de ontwikkeling van het concept tot en met het projectmanagement tijdens het hele traject. Daarnaast nemen we specifieke taken op ons, zoals het berekenen van de carbon footprint van de gebruikte aanpak, het analyseren van ecosysteemdiensten en het opzetten van monitoringstrategiën.”

Hoe draagt AquaForest bij aan de bredere Blauwe Economie, en waarom is dat zo belangrijk?

“AquaForest toont hoe natuurgebaseerde oplossingen kunnen worden geïntegreerd in traditionele baggeractiviteiten. Binnen de Blauwe Economie groeit het besef dat economische activiteiten positief moeten bijdragen aan natuurherstel en biodiversiteit. Dit project laat zien hoe innovatie binnen de Blauwe Economie oplossingen kan bieden voor grote maatschappelijke problemen zoals klimaatverandering en de biodiversiteitscrisis.”

Wat zijn de grootste uitdagingen van dit project?

“De multidisciplinaire aanpak. AquaForest brengt uiteenlopende disciplines samen, van ecologie en ingenieurstechnieken tot sociale contexten. Daarnaast was het samenwerken met verschillende lokale overheden en stakeholders en het verkrijgen van de nodige vergunningen een intens proces. Maar uiteindelijk was dat ook zeer lonend.”

Kun je meer vertellen over hoe lokale gemeenschappen betrokken worden bij het project en welke voordelen zij ervaren?

“De lokale gemeenschappen zijn de eersten die de gevolgen van klimaatverandering en het verlies van mangrove-ecosystemen ondervinden. Het herstel of de aanleg van nieuwe mangroves biedt hen bescherming tegen overstromingen en kusterosie. Bovendien speelt de mangrove een cruciale rol in hun inkomenszekerheid, bijvoorbeeld door visserij en ecotoerisme. Bij AquaForest zijn lokale gemeenschappen nauw betrokken, onder andere bij de aanleg van het eiland en het opkweken en aanplanten van mangroves. Daarnaast verkennen we alternatieve inkomensmogelijkheden die voortkomen uit het mangrovehabitat.”

Hoe helpen de inzichten uit AquaForest bij het opschalen van mangroveprojecten naar andere regio's wereldwijd?

“De aanpak van AquaForest is generiek en kan met enige aanpassingen worden toegepast in andere regio’s. Het project is opgezet als een ‘living lab’ waar verschillende aspecten onderzocht worden om opschaling te vergemakkelijken.”

Welke technieken en methodes worden er gebruikt in AquaForest om de mangroves te herstellen?

“We creëren nieuw ‘land’ door hergebruik van baggerspecie en versnellen het natuurlijke sedimentatieproces. Hierbij streven we naar optimale condities voor mangroveplanten, zoals de juiste sedimentsamenstelling en overstromingsregimes. De bebossing gebeurt via aanplant en spontane verbossing, wat deel uitmaakt van het onderzoek binnen het ‘living lab’.”

Wat zijn de verwachte ecologische en socio-economische voordelen van AquaForest op de lange termijn?

“Bij opschaling kan deze aanpak bescherming bieden tegen overstromingen, vloedgolven en kusterosie. Mangroves zijn zeer effectief in het opnemen van CO2 en ondersteunen belangrijke biodiversiteit. Ze fungeren als broedkamer voor visbestanden en nemen overtollige nutriënten op. Socio-economisch versterken ze de inkomenszekerheid van lokale gemeenschappen door visserij en ecotoerisme te ondersteunen.”

Hoe zorgt Mantis Consulting ervoor dat de impact van AquaForest blijvend is, ook nadat het project is afgerond?

“Samen met de andere partners hebben we ons verbonden aan minstens 2,5 jaar ondersteuning van de lokale gemeenschappen en overheden voor het duurzaam beheer van het nieuwe mangrovegebied. Dit doen we via zogenaamde ‘commitment acts’ en een integraal duurzaam beheerplan dat afgestemd is op het beschermd El Morro-gebied waar AquaForest deel van uitmaakt.”

Wat inspireert je persoonlijk om deel te nemen aan een project zoals AquaForest, en wat hoop je te bereiken?

“Ik vind het inspirerend dat we de natuur steeds meer zien als deel van de oplossing in plaats van het probleem. In de Blauwe Economie is dit besef stevig doorgedrongen. Mijn hoop is dat AquaForest zich verder ontwikkelt als een ‘living lab’, waar we blijven experimenteren met en leren van dit soort natuurgebaseerde oplossingen.”

Blik op de toekomst

AquaForest laat zien hoe innovatieve samenwerking en natuurgebaseerde oplossingen de Blauwe Economie kunnen versterken. Wil je weten hoe Mantis Consulting kan bijdragen aan duurzame projecten in jouw sector? Ontdek onze expertise in de Blauwe Economie en hoe we samen impact kunnen maken.

Lees meer over de Blauwe Economie